Tiết canh – một món ăn truyền thống quen thuộc trong văn hóa ẩm thực Việt Nam – từng là niềm tự hào của nhiều người Việt vì sự độc đáo và đậm chất dân dã. Tuy nhiên, món ăn này lại bị liệt kê vào danh sách “100 món ăn tệ nhất thế giới” theo một số bảng xếp hạng quốc tế. Vậy lý do đằng sau sự “bất công” này là gì? Hãy cùng tìm hiểu!
1. Tiết canh – Tinh hoa ẩm thực Việt hay món ăn gây tranh cãi?
1.1. Nguồn gốc và cách chế biến tiết canh
Tiết canh là món ăn đặc sản phổ biến ở Việt Nam, đặc biệt trong các dịp lễ, Tết hoặc các buổi nhậu. Món này được làm từ huyết động vật (thường là lợn, vịt, dê…) pha với nước mắm, sau đó đông lại thành thạch. Người ta còn thêm vào đó các loại nguyên liệu như thịt băm, lạc rang, rau thơm để tăng hương vị.
Đối với người Việt, tiết canh không chỉ là món ăn mà còn mang ý nghĩa văn hóa, gắn liền với cuộc sống nông thôn và những bữa tiệc thân tình. Thế nhưng, dưới góc nhìn của quốc tế, tiết canh lại là món ăn gây ám ảnh.
1.2. Danh sách 100 món ăn tệ nhất thế giới
Tiết canh lọt vào danh sách “100 món ăn tệ nhất thế giới” của một số trang ẩm thực quốc tế không khỏi khiến nhiều người Việt ngỡ ngàng. Những bảng xếp hạng này thường đánh giá dựa trên tiêu chí về hương vị, độ an toàn thực phẩm và cảm nhận văn hóa. Đối với tiết canh, các tiêu chí này lại mang đến nhiều ý kiến trái chiều.
2. Vì sao tiết canh bị đánh giá thấp?
2.1. Nguy cơ mất an toàn thực phẩm
Một trong những lý do chính khiến tiết canh bị chê trách là vấn đề an toàn thực phẩm. Tiết canh được chế biến từ huyết sống, không qua nấu chín, do đó dễ dàng trở thành môi trường lý tưởng cho các loại vi khuẩn, ký sinh trùng như giun lươn, sán lá gan, hoặc vi khuẩn Salmonella phát triển.
Theo nhiều nghiên cứu y khoa, việc tiêu thụ tiết canh có thể dẫn đến các bệnh nguy hiểm như nhiễm trùng máu, viêm gan, hoặc thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Tại nhiều quốc gia, các món ăn liên quan đến huyết sống thường bị cấm hoặc hạn chế để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.
2.2. Sự khác biệt văn hóa ẩm thực
Hương vị của tiết canh, mặc dù quen thuộc và được yêu thích tại Việt Nam, lại không dễ dàng được chấp nhận ở các quốc gia khác. Sự tanh nồng của huyết sống và hình thức chế biến “độc đáo” này có thể khiến người nước ngoài cảm thấy khó chịu.
Ngoài ra, nhiều người phương Tây không quen với việc ăn các món ăn liên quan đến huyết, đặc biệt khi món ăn này không được nấu chín. Điều này vô tình khiến tiết canh bị coi là món ăn “kinh dị” trong mắt họ.
2.3. Truyền thông và định kiến
Một phần lý do khiến tiết canh bị đánh giá thấp có thể đến từ truyền thông quốc tế. Các bài báo hoặc video trải nghiệm thường nhấn mạnh vào yếu tố “kinh dị” hoặc “đáng sợ” của món ăn này thay vì khám phá giá trị văn hóa đằng sau.
Hơn nữa, việc thiếu thông tin đúng đắn về cách chế biến an toàn cũng khiến nhiều người nước ngoài hình thành định kiến sai lệch về tiết canh.
3. Người Việt nói gì về món tiết canh?
3.1. Tinh hoa trong mắt người Việt
Đối với người Việt, tiết canh là biểu tượng của sự sáng tạo trong ẩm thực. Nó không chỉ là món ăn mà còn là câu chuyện về một nền văn hóa nông nghiệp lâu đời, nơi con người biết cách tận dụng mọi nguồn thực phẩm để không lãng phí.
Tiết canh cũng thường xuất hiện trong các dịp hội họp gia đình, bạn bè như một món nhậu truyền thống, thể hiện sự gắn kết và tình làng nghĩa xóm.
3.2. Những lo ngại về sức khỏe
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, nhiều người Việt đã dần thay đổi quan điểm về món ăn này. Với sự phát triển của y học và nhận thức về an toàn thực phẩm, nhiều người đã hạn chế hoặc từ bỏ việc ăn tiết canh. Một số khác chọn cách chế biến đảm bảo vệ sinh hơn, chẳng hạn sử dụng tiết đã qua xử lý hoặc nấu chín.
4. Có nên bảo tồn món tiết canh hay không?
4.1. Giữ gìn giá trị văn hóa
Tiết canh là một phần không thể thiếu trong văn hóa ẩm thực Việt Nam. Việc bảo tồn món ăn này không chỉ là bảo vệ một di sản mà còn là cách để thế hệ trẻ hiểu và trân trọng giá trị truyền thống. Tuy nhiên, cần có cách tiếp cận phù hợp để món ăn này được nhìn nhận tích cực hơn trên trường quốc tế.
4.2. Cải tiến để đảm bảo an toàn
Để món tiết canh được tiếp tục tồn tại, việc cải tiến quy trình chế biến và đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm là điều cần thiết. Các nhà nghiên cứu ẩm thực và đầu bếp có thể sáng tạo ra phiên bản tiết canh “an toàn hơn”, chẳng hạn sử dụng nguyên liệu thay thế hoặc chế biến theo cách hiện đại.
Việc tiết canh lọt vào danh sách “100 món ăn tệ nhất thế giới” không hoàn toàn phản ánh giá trị thực sự của món ăn này. Đó có thể là kết quả của sự khác biệt văn hóa, định kiến và những lo ngại về an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, điều này cũng là lời nhắc nhở để người Việt nhìn nhận lại cách bảo tồn và phát triển món ăn truyền thống, sao cho phù hợp với xu hướng ẩm thực toàn cầu.
Dù bị đánh giá thấp ở quốc tế, tiết canh vẫn là niềm tự hào của nhiều người Việt. Với cách tiếp cận đúng đắn, món ăn này hoàn toàn có thể “lội ngược dòng” và trở thành biểu tượng độc đáo trong bản đồ ẩm thực thế giới.
